Δημήτρης Παπαγιάννης
| Δημήτρης Παπαγιάννης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1904 |
| Θάνατος | 2001 Αθήνα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συνδικαλιστής |
Ο Δημήτρης (Μήτσος) Παπαγιάννης (1904-2001) ήταν συνδικαλιστής, ανώτατο στέλεχος του ΚΚΕ και αντιστασιακός.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Νεανικά χρόνια - η δράση του στο ΚΚΕ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Δημήτρης Παπαγιάννης γεννήθηκε στην Καρυά Ελασσόνας το 1904. Από τα νεανικά του χρόνια δραστηριοποιήθηκε στο συνδικαλιστικό κίνημα, φτάνοντας σε υψηλές θέσεις της ΓΣΕΕ, ενώ παράλληλα εντάχθηκε στο ΚΚΕ[1]. Την περίοδο 1928-1931 γνώρισε αλλεπάλληλες διώξεις και το 1932 ανέλαβε γραμματέας του Ενωτικού Εργατικού Κέντρου Αθήνας. Το 1934 συνελήφθη και φυλακίστηκε, ενώ την επόμενη χρονιά εξορίστηκε στην Ανάφη απ' όπου απέδρασε τον Οκτώβριο του 1936[2]
Η δράση του την περίοδο της Δικτατορίας Μεταξά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας του Μεταξά πέρασε στην παρανομία και ανέλαβε γραμματέας της ΚΟ Βόλου, Πειραιά και Θεσσαλονίκης.[3] Το 1938 έγινε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, μετά από τις συλλήψεις ηγετικών στελεχών του κόμματος. Ήταν μαζί με τον Δαμιανό Μάθεση τα μόνα στέλεχη από την καθοδήγηση του ΚΚΕ που διέφυγαν τη σύλληψη κατά το κύμα συλλήψεων της Ασφάλειας το 1939.
Μετά τη σύλληψη των Νεφελούδη, Παρτσαλίδη και Σκλάβαινα τον Απρίλιο του 1938 την καθοδήγηση του ΚΚΕ ανέλαβαν τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου Γιώργης Σιάντος και Νίκος Πλουμπίδης. Ο Παπαγιάννης εντάχθηκε τότε στην ΚΕ του ΚΚΕ.[4] Η καθοδήγηση των Πλουμπίδη-Σιάντου αργότερα ονομάστηκε Παλιά Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ (ΠΚΕ).
Τον Μάιο του 1939 ο αρχηγός του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης, έγκλειστος στις φυλακές της Κέρκυρας στην Αχτίνα Θ', έπειτα από πληροφορίες νεοσυλληφθέντων που ανέφεραν πως ο Δαμιανός Μάθεσης ήταν πράκτορας των αρχών ασφαλείας, με σύμφωνη γνώμη των Νεφελούδη–Παρτσαλίδη, δίνει εντολή στο μέλος του Πολιτικού Γραφείου Γιάννη Μιχαηλίδη να υπογράψει δήλωση ούτως ώστε να ελευθερωθεί, να ξανασυνδεθεί με τα παράνομα μέλη του κόμματος και να ξεκαθαρίσει το κόμμα από τους πράκτορες που δρούσαν στους κόλπους του.[5] Ωστόσο, στη προσπάθεια σύνδεσης του με τον παράνομο μηχανισμό ο Μιχαηλίδης μπλέκεται στα δίχτυα της Ασφάλειας. Τότε, Μανιαδάκης, Παξινός και Τυρίμος αποφασίζουν την ίδρυση της Προσωρινής Διοίκησης του ΚΚΕ (ΠΔ), ενός χαφιέδικου μηχανισμού, και ο Μιχαηλίδης αναγκάζεται να συμμετάσχει.[6]
Η ΠΔ συγκροτήθηκε τον Δεκέμβριο του 1939 και έκανε την επίσημη εμφάνισή της τον Ιανουάριο του 1940, εκδίδοντας ακόμη και δικό της Ριζοσπάστη. Κατάφερε να επηρεάσει πολλά φυλακισμένα καθοδηγητικά στελέχη του ΚΚΕ, ακόμα και τον ίδιο τον Ζαχαριάδη, ο οποίος δεν υποψιαζόταν το ρόλο της, αλλά αντ' αυτού υποψιαζόταν την -καθαρή- ΠΚΕ και να προκαλέσει τρομερή σύγχυση στις τάξεις των κομμουνιστών.
Το 1940 ο Ζαχαριάδης από την φυλακή θα υποστηρίξει ότι κάποια μέλη της ΠΚΕ είναι χαφιέδες της Ασφάλειας, μεταξύ αυτών και ο Παπαγιάννης.[1] Χαρακτηριστικά αποκαλούσε την ΠΚΕ "χαφιέδικη σφηκοφωλιά των Μάθεση-Παπαγιάννη".[7] Τελικά, ο Παπαγιάννης θα συλληφθεί από την Ασφάλεια στις αρχές του 1941 και θα σταλεί στην Ακροναυπλία. Το 1942 μεταφέρθηκε στην Κέρκυρα και μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας απέδρασε και πήγε στην Αθήνα.
Κατοχή - Αντίσταση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ΠΚΕ έδρασε μέχρι τον Ιούλιο του 1941. Τότε από τα διαφυγόντα εξόριστα μέλη του ΚΚΕ δημιουργήθηκε η Νέα Κεντρική Επιτροπή, η οποία διέγραψε τον Παπαγιάννη στηριζόμενη στις καταγγελίες του Ζαχαριάδη. Η διαγραφή του Παπαγιάννη ανακλήθηκε στις αρχές του 1943 και ο ίδιος εντάχθηκε ξανά στο ΚΚΕ.[2] Παράλληλα εντάχθηκε και στο ΕΑΜ και δούλεψε σε υπέυθυνους τομείς της Αντίστασης.[1]
Το 1945 εκλέχθηκε πρόεδρος του ΕΡΓΑΣ Θεσσαλονίκης και μέλος της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου. Το 1946 συνελλήφθη και εκτοπίστηκε στην Αίγινα απ' όπου απελευθερώθηκε το 1949. Μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου συνέχισε τη συνδικαλιστική δράση.[2]
Πέθανε στην Αθήνα το 2001 όντας μέλος του ΚΚΕ.[2]
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α΄ τόμος 1919-1949, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2012
- Το ΚΚΕ στον ιταλοελληνικό πόλεμο του 1940-41, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2015
- Βασίλης Νεφελούδης "Αχτίνα Θ'", Εκδόσεις της Εστίας, Αθήνα 2007
- Περικλής Ροδάκης "Νίκος Ζαχαριάδης", Εκδόσεις Επικαιρότητα, Αθήνα 2007
- Γρηγόρης Φαράκος "Β' Παγκόσμιος Πόλεμος: Σχέσεις του ΚΚΕ και Διεθνούς Κομμουνιστικού Κέντρου", εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2004
- Θανάσης Χατζής, "Η Νικηφόρα Επανάσταση που χάθηκε", εκδόσεις Φιλίστωρ, Αθήνα 1996
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Φαράκος (2004), σελ. 439
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Το ΚΚΕ στον ιταλοελληνικό πόλεμο του 1940-41 (2015), σελ. 231
- ↑ Το ΚΚΕ στον ιταλοελληνικό πόλεμο του 1940-41 (2015), σελ. 223
- ↑ Ροδάκης (2007), σελ.128-130
- ↑ Νεφελούδης (2007), σελ. 226-234
- ↑ Νεφελούδης (2007), σελ.226-234
- ↑ Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ (2012), σελ. 236